Aktiv pėr herė tė fundit: Aktiv pėr herė tė fundit : Kurrė Nuk keni hyrė [Hyrje - Regjistrohu] Lista e anėtarėve | Kėrko | PMF | Mesazhet e sotme | Statistikė Prapa tek: http://www.edsh.org

Kuvend-eDSH » Europa Juglindore » Jugosllavia (Reich) e Trete Plus Shqiperia

Version i printueshėm | Dėrgo pėr njė shok Nėnshkruaj | Shtoni tek preferencat

Autori: Subjekti: Jugosllavia (Reich) e Trete Plus Shqiperia burimuji Anėtar Mesazhe: 918 Regjistruar: 24-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 10-7-2003 nė 00:57 Jugosllavia (Reich) e Trete Plus Shqiperia "http://groups.yahoo.com/group/rimekembja/message/330" Date: Wed Jul 9, 2003 3:24 pm Subject: RIMEKEMBJA 08/ 07/ 2003 [ ii ] LETËR KOLEGUT TË PANJOHUR PSE DIPLOMACIA ËSHTË KAQ E ”PAAFT˔ TË MËSOJË NGA HISTORIA? I nderuari Xhefri T. KUHNER Gazeta “Dhi Uashington Tajms” Ndonëse nuk kemi asnjë njohje, edhe pse Ju nuk keni dëgjuar kurrë për mua dhe unë kam lexuar për herë të parë vetëm në datën 3 korrik 2003 për Ju, dëshiroj t’ Ju përshëndes nga zemra me të drejtën e shpengimin e kolegut në fushën e publicistikës politike, të analistit të marrëdhënievet ndërkombëtare dhe zhvillimevet diplomatike në botë. Lexova me shumë ëndje dhe çmoj së tepërmi shkrimin tuaj “Prapë bashkim ballkanik?!, botuar në ‘The Washington Times” dhe që lumturisht për lexuesin në Shqipëri e ka ribotuar në gjuhën tonë e përditshmja e Tiranës “Tema” më 3 korrik 2003. Për mua si specialist i marrëdhënieve ndërkombëtare dhe i së drejtës ndërkombëtare (kam qenë edhe përfaqësues i Shqipërisë në OKB në vitet 1977-82) dhe si person i angazhuar prej vitesh në trajtimin publicistik të çështjeve politike dhe diplomatike, ishte një kënaqësi e veçantë të lexoja shkrimin Tuaj shumë të qartë, shumë sqarues, të ndërtuar me objektivitet shkencor dhe të përpiluar me dëshirë e vullnet për të ndihmuar në kuptimin më të mirë të problemeve ballkanike. Me sinqeritet Ju përshëndes e Ju përgëzoj për këtë sepse ne këtu në Ballkan dhe veçanërisht në Shqipëri kemi shumë nevojë pikërisht për analiza si kjo e Juaja që i shtrojnë problemet në funksion të kuptimit të saktë të realitetit historik e të aktualitetit, në dobi të zgjidhjes reale e realiste dhe që kundërshtojnë si iluzionet e dëmshme, ashtu dhe vlerësimet e gabuara dhe spekulimet qëllimkëqija e të rrezikshme për “bashkime të reja ballkanike”. Ju lutem të mos e merrni për keq të përmend edhe një asrye të veçantë për të cilën u gëzova kur lexova shkrimin Tuaj. Është një përputhje mendimesh në distancë të largët, pa u njohur fare, midis analistëve që trajtojnë në të njëjtën kohë të njëjtin problem. Është kënaqësi profesionale për mua që në shkrimin Tuaj të gjejë një konfirmin që më jep siguri më të madhe për disa pikëpamje që i kam shprehur për opinionin publik në Shqipëri lidhur me rrezikun e një “bashkimi të ri ballkanik” që po e përgatit diplomacia europiane. Në të përjavshmen politiko-diplomatike që unë drejtoj “Rimëkëmbja” ( “Revival”) më datën 24 qershor 2003 kam botuar një koment të shkurtër me titull “DREJT JUGOSLLAVISË SË TRETË TË SELANIKUT” në të cilin është shkruar : “ Gjëja që ra më shumë në sy në Samitin e Selanikut ishte reklama për takimin dypalësh BE-Ballkani Perëndimor. Termat shumë enigmatike “Ballkan Perëndimor” kanë filluar të përdoren tani vonë dhe përfaqësojnë diçka të paqartë. Më në fund në Selanik u formalizua nga Europa se Ballkani Perëndimor përfshika ish-republikat e Federatës së dikurshme të Jugosllavisë minus Slloveninë plus Shqipërinë. Kështu, Europa, me mënyrën si e trajton Ballkanin Perëndimor, tregon se do të krijojë “Jugosllavinë e Tretë”. Jugosllavia e Parë nisi me marrëveshjen serbo-kroate në Korfuz dhe u formalizua ndërkombëtarisht në Konferencën e Versajës si mbretëri serbo-kroato-sllovene për t’u bërë më vonë Jugosllavi. Jugosllavia e Dytë komuniste e Titos u krijua në Jajce (1943) dhe u formalizua në Jaltë si federatë. Tani që kjo nuk ekziston më, Europa po përpiqet ta rikrijojë nën mantelin e Ballkanit Perëndimor duke realizuar edhe projektin titist të përfshirjes së Shqipërisë në të. “Jugosllavia e Tretë” që nis në Selanik është shumë më afër atij projekti që pat bërë Stalini për të lënë Bullgarinë e Rumaninë jashtë saj. Europa, pra, po bën atë që kishte ndër mend Stalini. Europa përjashton Turqinë nga Ballkani dhe njëherësh sajon projekte për të mos lejuar që çështja shqiptare të shtrohet si çështje e veçantë. Selaniku për ne shqiptarët është Korfuz, Versajë, Jajce dhe Jaltë”. Gazeta “Riëmëkmbja” është e vetmja në Shqipëri që e ka komentuar takimin e nivelit të lartë europian në Selanik si një aksion diplomatik për të krijuar “Jugosllavinë e tretë” nën maskën e përgatitjes së “Ballkanit Perëndimor” për integrimin në Bashkimin Europian. Pra, takimi i nivelit të lartë europian në Selanik dëshmoi se diplomacia euro-perëndimore nuk ka mësuar dhe nuk ka dëshirë e vullnet të mësojë asgjë nga historia, nga ajo histori tragjike e eksperimenteve që janë bërë me kombet e Ballkanit vetëm për të kënaqur konjukturat diplomatike të Europës. Takimi i nivelit të lartë në Selanik na dha dëshminë më të freskët se diplomacia e Europës Perëndimore vazhdon të mospërfillë mësimet që ka dhënë historia për gjendjen e zhvillimet në Ballkan. U duk qartë se kjo diplomaci në përgjithësi vazhdon të vështrojë e gjykojë ngjarjet e shkuara e të sotme në Ballkan me atë mendësi që ka shprehur Lordi Deivid Ouen në fjalitë e para të librit të tij “Odisea Ballkanike” : “Asgjë nuk është e thjeshtë në Ballkan. Historia përdhos këtu çdo gjë dhe gjërat janë aq të ndërlikuara sa çorientojnë edhe studiuesin më të kujdesshëm. Kurrë më parë gjatë 30 viteve të jetës sime publike nuk më është dashur të veproj në një klimë të tillë pandershmërie, propagande dhe hapërdamje. Shumë nga njerëzit me të cilët më është dashur të punoj në ish-Jugosllavi ishin në kuptimin e mirëfilltë të fjalës të huaj për të vërtetën” . Britaniku Deivid Ouen, i cili ishte ngarkuar me një mision shumë të rëndësishëm gjatë luftës në Bosnie dhe e luajti rolin e tij në mënyrën më të palavdishme, nëse nisemi nga koncepti dhe interesi i të vërtetës dhe të drejtës, përpiqet që për gjithçka të keqe që u bë në Bosnie të fajësohen vetëm ballkanasit. Por, shumë dekada para tij një zonjë britanike që i ka njohur mjaft mirë problemet më të mprehta të Ballkanit, Edit Durham, ka shkruar: “Në Ballkan mund të ndryshosh mendje sa herë të duash, por vetëm një gjë nuk e ndryshon dot : qiellin e mbuluar nga retë e fuqive...Në gadishullin ballkanik si kudo mbijeton në fund të fundit i afti për ekzistencë”. Janë pra lufta e disave për ekzistencë, sherret tipike ballkanike për përfitime të pdrejta dhe retë e intrigave të fuqive europiane që nuk largohen kurrë nga qielli i Ballkanit që kanë përcaktuar zhvillimet e deritanishme në këtë rajon dhe që përsëri po krijojnë pështjellime të reja. Për të shpjeguar nga shumë këndvështrime zhvillimet në Ballkan mund t’i referohemi një literature shumë të pasur, të vjetër e të re , të prodhuar sa në Ballkan, në Europë e në Amerikë, nga stdiues seriozë e të ndershëm, apo nga sharlatanë e spekulues. Gjatë punës sime këto vitet e fundit kam kaluar nëpër duar mjaft botime të autorëve perëndimorë midis të cilëve më kanë lënë mbresa të fuqishme : “Fantazmat Ballkanike” (nga Robert D. Kapllan, 1994); “Shpirti ballkanas” ( nga Mestroviç. autor amerikan me origjinë kroate); “Pse rrëzohen engjëjt. Udhëtim nëpër Europën ortodokse” ( nga Viktoria Klark 2000); “Ballkani. Nacionalizmi, lufta dhe fuqitë e mëdha 1804-1999” ( nga Misha Gleni 1999); “Odiseja ballkanike” ( nga Deivid Ouen 1995); “Lufta për paqen” ( nga gjeneral Majkëll Roz 1998); “Për t’i dhënë fund një lufte” ( nga Riçard Hollbruk 1999); “Zhvillimi i një lufte” ( nga Uesli K.Klark, 2001); “Sahati i lig. Britania dhe shkatërimi i Bosnies” ( nga Brendan Simms, 2001); “Kosova. Zëra kontestues për ndërhyrjet në Ballkan” ( përmbledhje shkrimesh nga Uilliam Xhozef Bakli, 2000); “Fitorja boshe e NATO-s” ( përmbledhje studimesh nga Cato Institute, SHBA, 2000); “Lufta fiktive” Kosova e më tej” ( nga Majkëll Ingnatief, 2000); “Të shpjegojmë Jugosllavinë” ( nga Xhon B. Allkok, 2000); “Tito, një histori e parë nga brenda” (nga Milovan Gjilas 1981); “Rënia e Jugosllavisë ( II)” ( nga Ilija Jukiq); “Vdekja e Jugosllavisë” ( nga Laura Silber dhe Allan Litll,1995); “Boshnjaku Adil Zylfikarpashiç” ( nga Milovan Gjilas e Nadjezhda Gaçe 1994); “Bosnja në pranga” ( nga Adil Zylfikarpashiç, Vlado Gotovac, Miko Tripallo dhe Ivo Banac 1995); “Kush janë maqedonasit” ( nga Hju Pulton 1995 dhe 2001); “Terrorristët e fundit të kuq në Europë” ( për terrorizmin në Greqi nga Xhorxh Kasimeris, Londër 2001); “Aleanca e mallkuar. Greqia e Serbia e Milosheviçit” ( nga Takis Mikas , SHBA2002); etj. Po e mbyll këtë listë të pjesëshme të librave më të reja të botuar në vendet perëndimore kryesisht për zhvillimet në Ballkan me titullin e veprës shkencore të studiueses britanike Margaret Makmillan “Paqëbërësit” ( Londër 2001) që i kushtohet Konferencës së Versajës në mbarim të Luftës së Parë Botërore. Vepra e kësaj studiueseje britanike të historisë së diplomacisë i bën edhe më aktuale shkrimet e mrekullueshme të udhëtares britanike Edit Durham në Ballkan në fillim të shekullit të XX kur u hapën shumë nga plagët e Ballkanit që vazhdojnë të kullojnë gjak e qelb edhe sot dhe të cilat diplomacia e fuqive të mëdha të Europës nuk deshi t’i shëronte përfundimisht asnjëherë, madje mundohet t’i gërvishtë edhe sot kur fillojnë të dregëzohen. Këtë bëri diplomacia europiane në samitin e fundit në Selanik. Margaret Makmillan ka theksuar në hyrjen e veprës së saj prej 528 faqesh se “Zërat e vitit 1919 ishin shumë të ngjashëm me zërat e sotëm. Kur Lufta e Ftohtë mori fund në vitin 1989 dhe marksizmi sovjetik përfundoi në koshin e plehrave të historisë, forcat e vjetra, feja e nacionalizmi dolën nga ngrirja e tyre e thellë. Bosnja dhe Ruanda na kujtuan sa të forta këto forca mund të jenë. Në vitin 1919 ishte e njëjta ndjenjë për një rend të ri që po lindëte, ndërsa kufinjtë lëviznin dhe ide të reja politike e ekonomike ndjeheshin në atmosferë. Ishtë një gjë enstuziazmuese por edhe frikësuese në një botë që dukej rrezikshëm e brishtë. Sot disa argumentojnë se Islami që po ringrihet është kërcënim. Në vitin 1919 ishte bolshevizmi rus” ( f.3). Diplomacia perëndimore po i shikon zhvillimet në Ballkan tani me ato syze që i ka parë në vitin 1919, për ta bërë Ballkanin vetëm si digë mbrojtëse nga armiku që i duket se po i turret asaj, atëherë nga “bolshevizmi rus”, sot nga “rreziku islamik”. Në atë kohë diplomacia perëndimore përqëndroi vemendjen e saj në ndërtimin e digës së quajtur Jugosllavi, sot e përqëndron në ndërtimin e digës së quajtur bashkim ballkanik, ose “Ballkan Perëndimor”. Diplomacia nuk ka mësuar nga historia. Këtë e pamë më mirë në Selanik. Në kapitullin “Jugosllavia” ( ff. 119-133) Margaret Makmillan bën vërejtje e nxjerr përfundime që duhen mbajtur mirë parasysh tani kur përsëriten projektet e përpjekjet për të vënë Ballkanin nën mbizotërimin e një aleance sllavo-greke, nëpërmjet rifuqizimit të rolit të Serbisë në kuadrin e një bashkimi të ri ballkanik dhe nëpërmjet rolit të privilegjuar të Greqisë si i pari vend ballkanik i integruar në Bashkimin Europian. Brendan Simms ka theksuar se “Britania luajti një rol të veçantë shkatërrues në Bosnie, edhe më shumë se Franca”, sepse, sipas tij, “Shtetarët dhe diplomatët britanikë dukej se e shihnin një Serbi të fortë si garancinë më të mirë të paqes në Ballkan” (f. XI). Sipas ambasadorit amerikan në ish-Jugosllavi, Cimerman, edhe politika e SHBA për shumë kohë dhe në mënyrë të zgjatur, kështu e shihte mbajtjen e qetësisë në Ballkan. Pikërisht këtë diplomaci perëndimore keqpërdori deri në fund e pa turp Serbia e Milosheviçit për ta zhytur Ballkanin në luftën 10-vjeçare. Brendan Simms çmon se “përgjigja britanike ndaj krizës në Bosnie pasqyroi jo aq një dështim moral se sa dështim gjykimi”. Në dhjetor të vitit 1992 si kryetar i një delegacioni parlamentar, diplomatik e ushtarak në selinë e NATO-s kam pasur rastin të shprehem në Komitetin politik për gjykimin e cekët që po u bënte diplomacia veri-atlantike zhvillimeve në Bosnie duke qëndruar në rolin e sehirxhiut dhe për vemendjen e pamjfatueshme që po tregonte ndaj acarimeve në Kosovë ku situata nuk mund të rregullohej duke mbajtur shqiptarët nën sundimin e Serbisë. Margaret Makmillan e përshkruan qartë paaftësinë e diplomacisë perëndimore për të kuptuar mësimet e historisë në rastin e Jugosllavisë si në krijimin e saj, ashtu dhe në kohën e shembjes së saj. Ajo ka shkruar: “Nuk ishte e qartë as se si do të quhej delegacioni i vendit të ri nga kishte ardhur. E përbërë nga Serbia dhe pjesët jugore të Austro-Hungarisë që u zhduk, emri që mori ishte Jugosllavia, shteti i sllavëve të jugut. Konferenca e Paqes, në kundërshtim me sa kanë besuar shumë njerëz qysh prej asaj kohe nuk e krijoi Jugosllavinë; kjo gjë tashmë ishte bërë në kohën kur u mblodh konferenca. Shtatëdhjetë vite më vonë fuqitë po ashtu ishin të paafta të parandalonin shpërbërjen e saj” (f 119). Makmillan shkruan se fuqitë europiane në kohën e Konferencës së Paqes iu përmbajtën idesë që do të gjente shprehje në formulën e Uinston Çërçillit se “ballkanasit prodhojnë më shumë histori sesa mund të konsumojnë”. Është ndoshta ky mentalitet i gdhendur në formulën çërçilliane që i ka bërë fuqitë europiane të konsumojnë sipas oreksit të tyre dhe për majmërinë e tyre një pjesë të madhe të historisë që kanë prodhuar ballkanasit. Por, duke bërë kështu fuqitë europiane kanë marrë për vete shumë më tepër nga historia që na përket neve. Studiuesja britanike e thotë qartë se qysh në atë kohë “Serbia nuk ishte e interesuar për një federatë por vetëm për Serbinë e Madhe”. Pashiçi i Serbisë kur vuri themelet e bashkimit me Trumbiçin e Kroacisë në takimin e Korfuzit këtë kishte ndërmend me krijimin e Mbretërisë Serbo-Kroato-Sllovene që më pas u bë Mbretëria e Jugosllavisë nën një dinasti serbe dhe pastaj federata e repulikave komuniste nën sundimin e kroato-sllovenit Josip Broz Tito, por ku shovinizmi serb nuk hoqi dorë kurrë nga plani për shndrrimin e saj vetëm në Serbi të madhe, derisa luftrat e brendshme e shpërbënë në fillim të viteve 1990. Në fakt shpërbërja mbetet e papërfunduar edhe sot. Për federatën e sllavëve të jugut Margaret Makmillan bën këtë përshkrim: “Ishtë një martesë jo e lehtë midis popujsh që kishin qenë të ndarë prej kohësh nga historia, feja, ndikimet kulturore dhe rishtas nga lufta. A mjaftonin pretendimet për rrënjët e përbashkëta etnike dhe ngjashmërinë gjuhësore për të siguruar jetëgjatësinë e saj? Vëzhguesit nga jashtë dyshonin për këtë, sikurse shkruante një vëzhgues ushtarak amerikan në pranverën e vitit 1919, ndërsa zyrtarët qeveritarë të gjithë merrnin mundimin të protestonin ( “bukur fort”) se serbët e kroatët ishin i njëjti popull dhe ishte abusrde të thuhej ashtu ( si ushtaraku amerikan AB). Makmillan thekson se në Konferencën e Paqes u mor me nxitim vendimi për ta bashkuar Malin e Zi me Serbinë dhe për të rrëzuar familjen mbretërore malazeze. Në atë kohë në Mal të Zi filloi lufta midis të Gjelbërtëve që nuk e pranonin bashkimin dhe të Bardhëve që e donin” Makmillan shton “‘Ngjyrat dhe ndarjet u shfaqën përsëri pas rënies së Jugosllavisë së Titos në vitin 1991”.Pra, doli e qartë se diplomacia nuk kishte mësuar nga historia. Por, po del edhe më qartë se diplomacia përsëri nuk po mëson nga historia sepse diplomacia e Europës nëpërmjet Solanës e të tjerëve ia imponoi edhe një herë Malit të Zi një “qëndrim të përkohëshëm” në një “Bashkim të ri “ me Serbinë. E ndërkohë të gjelbërtit e dikurshëm në Mal të Zi kërkojnë pavarësi. Në vitin 1991 me shpërbërjen e ish-Jugosllavisë sikur u vërtetua profecia e Dr. Subashiçit, ish kryeministër i qeverisë mbretërore jugosllave në mërgim deri në mvbarin të LDB, i cili pasi i dorëzoi pushtetin Titos, sipas vendimeve të diplomacisë ndërkombëtare tha se “Jugosllavia e Titos do të ishte Jugosllavia e fundit” ( këto fjalë i ka shënuar në librin e tij Ilija Jukiç ish zëvendës ministër i jashtëm i qeverisë së Subashiçit). Por, as vërtetimi i kësaj profecie në vitin 1991, nuk e kanë bindur ende diplomacinë perëndimore se nuk mund të ngrihet edhe një herë një”bashkim ballkanik” i sllavëve të jugut që të thithë edhe popuj jo sllavë. Edhe pse është plotësisht e vërtetë ajo që shkruan Makmillan se “Mali i Zi mbetet një pjesë e Jugosllavisë jo e lehtë për t’u kullundrisur sikurse ka ndodhur qysh nga viti 1918”, diplomacia perëndimore e mishëruar më qartë në veprimet e Havier Solanës, e mbajti të lidhur Malin e Zi me Serbinë me një qëllim edhe më të çuditshëm, që këtë bashkim ta përdorë si bërthamë për një Jugosllavi të re, që tani po e qujanë “Ballkani Perëndimor” nga ku del Sllovenia e përfshihet Shqipëria. Solana si duket kërkon ta mbyllë derën për zgjidhjen e problemit bask apo katalonas në Spanjë duke i bërë një padrejtësi tjetër kombit shqiptar në Ballkan. Makmillan na ka kujtuar një tjetër ngatërresë të kohës së Konferencës së Versjaës: “Të dyja Jugosllavia e Greqia e kishim mendjen tek një ndarje midis tyre të Shqipërisë” (f.131). Ajo flet edhe për rivalitetet bullgaro-rumune në Dobruxhë, për orekset më të mëdha të Greqisë, Bullgarisë e Serbisë në Maqedoni dhe bën vlerësimin: “Flitej bukur për të shpëtuar qytetërimin, për të luftuar në mbrojtje të të drejtave e të nderit, por nën tërë këto kishte llogari dhe realpolitikë. Në atmosferën e rrëmujshme të vitit 1919, kur vijat në shumë harta ndryshonin me shpejtësi, kur pazaret për çdo gjë dukeshin të mundshme, ishte çmenduri të mos rrëmbeje sa të mundje”. Kështu bënë të gjithë shtetet ballkanike me ndihmën e bekimin e fuqive europiane. Vetëm shqiptarët u bënë tortë e shijshme ku prisnin copat si donin të tjerët. Diplomacia europiane gëzohej e kënaqej për këtë. Edhet tani kur erdhi koha të ndreqeshin ato gabime që bëri kjo diplomaci, kur barkderrat ballkanikë i vollën ato që kishin kullufitur e nuk kishin qenë në gjendje t’i tresnin për dekada, diplomacia europiane, duke filluar me Komisionin Badinter, Konferencën e Londrës për Jugosllavinë në vitin 1992, duke vazhduar me Dejtonin, Grupin e Kontaktit, Rambujenë e deri tek rezoluta e Këshillit të Sigurimit për Kosovën, marrëveshja e Kumanovës në verën e vitit 1999.,ajo e Ohrit 2001, e ka lënë pezull çështjen shqiptare në Ballkan në pritje të rrethanave me të përshtatshme për të imponuar një Versajë të re, një Jugosllavi të tretë. Hapi më i dukshëm në këtë rrugë u bë në Selanik. E vlen t’i referohemi edhe një herë Margaret Makmillanit që ka shkruar : “Shtetarët ballkanas pretendonin se admironin Uillsonin, flisnin me gjuhën e vetvendosjes, drejtësisë dhe të bashkëpunimit ndërkombëtar dhe bënin peticione, thonin se përfaqësonin zërin e popujve për të mbështetur grabitjen e tokave në stil të vjetër”. Ata tregonin harta të vizatuara bukur. Një ekspert amerikan shkroi: Do të duhej një monografi e fryrë për të përfshirë analizën e gjithë tipave të hartave të fallsifikuara që u paraqitën në konferencën e luftës e të paqes...Pikërisht në Ballkan ky proces arriti kulmin e tij më të shkëlqyer” (f 131). Mbi këtë bazë punoi diplomacia europiane. Edhe tani e njëjta atmosferë ekziston në Ballkan. Të gjithë po flasin me gjuhën e bashkëpunimit ndërkombëtar, të integrimit europian, të bashkëpunimit ballkanik. Por ama secili paraqet pretendimet tij për xhvatje. Përsëri janë shqiptarët që vështrohen nga të tjerët si torta që duhet ndarë për të ëmbëlsuar fuqitë europiane e qetësuar ambiciozët ballkanas. Margaret Makmillan thekson dy pyetje që nuk kanë gjetur e zor se mund të gjejnë përgjigjen e kënaqëshme për të gjithë : Si mund të vendosni kufinj të pastër kur eksizton një përzierje e tillë popujsh? Si mund t’i leni bashkë popujt që kanë frikë nga njëri tjetri? Shpërbërja e Jugosllvaisë dëshmoi se doli më keq mbajtja e disa popujve bashkë nga frika se nuk mund të vendoseshin kufinj të qartë e të kënaqshëm. Mund të dalë edhe më keq orvatja për të bërë përsëri bashkë popujt pas luftrave të fundit që çuan në shpërbërjen e ish-federatës jugosllave. Mund të dalë edhe më keq në qoftë se diplomacia nuk nxjerr mësimet e duhura nga historia dhe tenton të mbulojë padrejtësitë e vjetra duke bërë ekpserimente marrëzishë të reja si një “bashkim i ri ballkanik’ nën mantelin e ‘Ballkanit Perëndimor” vetëm se diplomacia europiane ka frikë të pranojë fajet e saj dhe të pajtohet me realitetin se ka ardhur koha që çështja shqiptare në Ballkan të zgjidhet në bazë të të njëjtave parime e kritere si gjithë çështjet kombëtare. Asgjë nuk ka ndryshuar dhe nuk mund ta ndryshojë në Ballkan diplomacia e Solanës që është bërë personifikim i dipolmacisë europerëndimore për Ballkanin nga ajo që ka paralajmëruar shumë kohë më parë diplomati jugosllav dhe fituesi i çmimit Nobel në letërsi, shovinisti Ivo Andriç për të papriturat që mund të sjellë shpëthimi i urrejtjeve të përgjumura në Ballkan. Robert D. Kapllan në librin “Fantazmat Ballkanike( F.XI) ka shkruar : “Në novelën “Një letër nga viti 1920” fituesi jugosllav i çmimit Nobel Ivo Andriç shkruan për një kufi të padukshëm në Bosnie dhe se si nën ” kaq shumë butësi dhe pasione dashurore” nganjëherë qëndron në ‘furtunë e tërë dhe urrejtja e ndrydhur pas dhëmbëve të shtrënguar që piqet dhe pret orën e vet”. Kjo deri tani është parë disa herë në Ballkan. U pa edhe në Bosnie gjatë viteve 1990. U pa edhe në Kroaci. U pa edhe në Kosovë. U pa edhe në Maqedoni. Shihet edhe në Mal të Zi. Shihet dhe në pjesë të tjera. Atëherë lind pyetja “ çfarë ka mësuar diplomacia nga historia që predikon e përpiqet të imponojë përsëri bashkime ballkanike edhe atje ku ato dështuan vajtueshëm?. Pse diplomacia europerëndimore dërgon në Selanik kryetarë shtetesh, kryeministra, ministra të jashtëm bashkë me Solanën që të formalizojë e imponojnë një “bashkim të ri ballkanik’ me emrin Ballkani Perëndimor? Kur bashkësitë e gjuhës, fesë, prejardhjes etnike, ideologjisë nuk garantuan që popujt e ish-Jugosllavisë të vazhdonin bashkimin që kishin pse duhet besuar se një bashkim që ka të përbashkët vetëm një emërtim të pasaktë e të pasigurtë gjeografik “Ballkan Perëndimor” paska më shumë shanse për sukses? Vetëm verbëria diplomatike për të mos parë mësimet e historisë ose një papërgjegjësi politike për të mos mbajtur parasysh mësimet e historisë mund të shtyjë Europën drejt eksperimentesh të tilla. Për fat të keq jo vetëm mjediset politike shqiptare të obseduara nga iluzionet e integrimit europian ose të ndikuara tej mase nga mjediset diplomatike europiane e ballkanike që vazhdojnë të luajnë lojën serbo-greke “Ballkani i ballkanasve’ qysh prej dy shekujsh, por edhe analistë politikë në propagandën shqiptare nuk e kanë vënë re, ose nuk kanë guxuar të shtrojnë këtë çështje. Prandaj, i nderuar koleg, ribotimi në gazetën “Tema” i shkrimit tuaj ishte për ne një lehtësim dhe inkurajim i madh sepse tani nuk ndjehemi të vetmuar në këtë lloj analize dhe kemi një argument shumë të fuqishëm për t’ia paraqitur opinionit publik shqiptar. Gazeta “Tema” ndoshta ka synuar që përveç informimit sa më të mirë të lexuesve në mënyrë të tërthortë të japë një shenjë se edhe ajo e kupton çështjen si ne, por pa pasur guximin ta shtrojë hapur. Edhe kaq sa bën ajo është punë me dobi dhe është arritur në saje të shkrimit Tuaj. Nuk kemi përse ta fshehim, madje lexuesve tanë duhet t’u bëjmë fare të qartë, se ne lumturohemi kur në shkrimin tuaj gjejmë fjalinë : “I njohur si Pakti i Stabilitetit të Ballkanit ka një përpjekje për të rikonstituuar një tjetër Jugosllavi minus Slloveninë plus Shqipërinë. Pakti i Stabilitetit kërkon të krijojë një bashkim ekonomik mbështetur mbi një zonë të Tregtisë së Lirë karakterizuar nga një bashkëpunim ndërkombëtar i ngushtë, por pa lidhje politike”. Është me të vërtetë për t’u gëzuar kur vërejme se përputhemi jo vetëm në kuptimin e parashtrimin e problemit, por dhe në terminologji. Është një fakt që duhet të tërheqë shumë vemendjen e opinionit të interesuar, sidomos atij shqiptar dhe të mjediseve diplomatike që punojnë sinqerisht për zgjidhjen e problemeve të mprehta në Ballkan se nuk mund të pranohet që 10 vite luftrash të përgjakëshme për zhbërjen e ish-federatës jugosllave të përfundojnë me një rezultat që do t’u shkonte për shtat pikërisht serbëve që bënë këto luftra, me zëvendësimin e Sllovenisë me Shqipërinë në bashkimin ballkanik të sllavëve të jugut. Kjo do të ishte një tragjedi politike-diplomatike për Ballkanin që do të sillte tragjedira të tjera të reja të armatosura. Nëse ecet në këtë rrugë mbi diplomacinë perëndimore do të rëndojnë edhe më shumë fjalët e Brendan Simms : “Luftrat për shkëputje nga Jugosllavia nisën si farsa dhe mbaruan në tragjedi”. (fX). Nëse diplomacia perëndimore ecen në këtë rrugë atëherë do të kemi situara kur gjithçka kthehet në një tragjikomedi të përsëritur historikisht, në një tallje me parimet dhe me fatet e të drejat e popujve. Kur diplomacia e Europës Perëndimore shfaq shenja arrogance e dinakërie për të bërë një bashkim të tillë ballkanik, duke favorizuar sllovenët e serbët dhe duke nëpërkëmbur në mënyrën më brutale shqiptarët e boshnjakët si në të kaluarën ,është shërbimi më i keq për paqen në Europë dhe për ekuilibrat diplomatikë e politikë në “Rendin e ri” ndërkombëtar. Është me të vërtetë një kënaqësi kur lexojmë në shkrimin Tuaj, i nderuari Kuhner, se : “Ideja e bashkimit ballkanik është tejet e papranueshme nga njerëzit e thjeshtë në atë rajon për një arsye të thjeshtë. Politikisht nuk është e pranueshme. Një nga mësimet e mëdha të shekullit XX është se shtetet multietnike, artificiale që bashkojnë njerëzit pa dashjen e tyre me njëri-tjetrin nuk janë të qëndrueshme për një kohë të gjatë. Perandoritë shumëkombëshe të tilla si Jugosllavia, Bashkimi Sovjetik, Austro-Hungaria dhe Perandoria Britanike ranë pikërisht se ato abroguan aspiratat demokratike të popujve të tyre”. Këtë të vërtetë të madhe duhej ta kishte mësuar e ngulitur mirë në veprimtarinë e saj diplomacia e Europës Perëndimore. Por për fat të keq kjo diplomaci me kryeneçësi vazhdon të mospërfillë mësimet e historisë dhe po i përgatit Ballkanit, më posaçërisht shqiptarëve e boshnjakëve, komplote të reja e tragjedi të reja, që mbajnë në vetvete mundësinë e luftrave të reja në Ballkan. I nderuar koleg, Ju i keni bërë një shërbim të madh të vërtetës dhe të drejtës në përgjithësi dhe shqiptarëve në veçanti kur keni theksuar se : “Logjika e një BE federale shpreson të shpërbëjë sovranitetet kombëtare dhe të diktojë homogjenitet kulturor mbi popujt e ndryshëm të Europës. Nën fytyrën e progresit dhe të përparimit teknik tashmë ata po planifikojnë t’i japin fund eksperimentit të shkurtër ballkanik me pavarësinë kombëtare dhe vetvendosjen”. Shqiptarët kanë shumë nevojë të dëgjojnë vlerësime të tilla të sinqerta dhe paralajmërime të tilla mbrojtëse sepse janë nën trysninë e tmerrshme të një propagande të vazhdueshme që u bëhet për shenjtërimin e Bashkimit Europian dhe për “mrekulliunë hyjnore” të quajtur “integrim në Europë”. Mbi shqiptarët sot po ushtrohet një trysni çorientuese shumë më e fuqishme se ajo që është bërë në kohën e sundimit komunist për mrekullinë që do të sillte zhdukja e kombeve dhe e shteteve në kuadër të fitores së revolucionit e socializmit në shkallë botërore. Shqiptarët qëllimisht po mbahen në një gjendje amullie shpirtërore, mjerimi ekonomik, çoroditjeje politike, mashtrimi diplomatik për t’i bërë të harrojnë veten, interesat e tyre, trashëgiminë e tyre kulturore, identitetin e tyër kombëtar dhe të jetojnë vetëm në ëndrrat e iluzionet e integrimit europian. Europa po përpiqet që tërë politikën e saj ballkanike në dobi të elementit sllavo-grek ta realizojë në kurriz të shqiptarëve. Prandaj ai vlerësim që sapo citova nga shkrimi Juaj në radhë të parë është me vlera të mëdha shëruese për shqiptarët. Ne duhet t’Ju jemi shumë mirënjohës që nga pozita e një vëzhguesi dhe analisti në një gazetë amerikane dërgoni një mesazh paralajmërues kur shkruani se : “Formimi i një Jugosllavie të madhe të lidhur me Europën nuk është një projekt liberal apo progresiv por një politikë tejet raciste e destinuar të dështojë. ...” I keni rënë pikës zotëri. Në Ballkan ka një racizëm të tërbuar antishqiptar, ka edhe racizëm fetar kundër boshnjakëve myslimanë dhe shqiptarëve myslimanë. Ka vite, qysh kur nisën ndryshimet demokratike në Shqipëri, qysh kur Serbia nisi luftrat agresive për të nënshtruar shumë popuj të Ballkanit e për të krijuar Serbinë e Madhe, që shqiptarët janë nën kërcënimin politik, propagandistik dhe përballë një veprimtarie të dendur politike e agjenturore për konvertim masiv fetar, për t’u kthyer në fenë e krishterë si parakusht që t’i pranojë Europa, për t’u helenizuar një pjesë e madhe e tyre si parakusht që Greqia të bëhet porta e integrimit të shqiptarëve në Europë. Ju keni thënë një të vërtetë të madhe se : “Deri tani elitat politike në Zagreb, Beograd, Shkup, Sarajevë dhe Tiranë janë shmangur të treguarit qytetarëve të tyre se kosto e anëtarësimit në BE bën fjalë për atë integrim rajonal më të madh që askush nuk e dëshiron.” Ajo që hiqet për elitë politike në Shqipëri dhe që është e lidhur verbërisht pas politikave të Athinës, Beogradit e disa kryeqyteteve europiane jo vetëm ia ka mbajtur fshehët popullit shqiptar të vërtetën që thoni Ju, por bën çmos, me të gjitha mjetet, dukepërfshirë një makinë propagandistike ku vegjetojnë gazetarë e “analistë” pa shtyllë kurrizore, pa shpirt kombëtar, për t’i bërë opinionit publik shqiptar një shpëlarje të tmerrshme truri që të mos mendojë për gjë tjetër, pos integrimit europian. Në këtë kuadër shqiptarëve u kërkohet natë e ditë të pranojnë pa kundërshtim një shkrirje të identiteve të tyre në një identitet të mjegullt ballkanik që nuk mund të jetë tjetër veçse një thithje graduale e shqiptarëve në identitete sllavo-greke ortodokse. Ky është racizëm i pështirë. Është me vlerë të madhe edhe për ne shqiptarët të kuptojnë si duhet vlerësimin Tuaj se : “Zagrebi, tashmë, po hedh tutje sovranitetin kombëtar të fituar me vështirësi dhe i përbërë kryesisht prej ish-komunistësh që dëshirojnë rikthimin e Jugosllavisë, regjimi i kryeministrit Ivica Raçan dhe presidentit Stipe Mesiç, fshehurazi ia ka dalë të realizojnë planin për ta bërë Kroacinë pjesë të përhershme të Ballkanit Perëndimor”. Edhe ne, disa herë në gazetën tonë “Rimëkëmbja” kemi trajtuar një ide të ngjashme duke paraqitur të këqijat që po krijon fushata e pushteteve ish-komuniste të riardhura në fuqi në vendet ballkanike. Kemi shpjeguar për lexuesit tanë edhe “dukurinë kroate” të minimit nga komunistët e dikurshëm të asaj rruge ku e futi Kroacinë nacionalizmi i Tuxhmanit. Kemi theksuar se vetëm nacional-shovinizmi serb, grek, sllavomaqedonas nuk ka ndryshuar asgjë, pavarëisht nga ndryshimet e regjimeve , pushteteve apo qeverive në vendet respektive. Dhe Europa si gjithnjë përkëdhel në Ballkan pikërisht këto nacional-shovinizma, ndërsa vë në veprim tërë bateritë e saj kundër çdo dëshire për pak nacionalizëm vetmbrojtës tek shqiptarët, kroatët apo malazezët. Në këto rrethana ku gjenden shqiptarët dhe çështja e tyre e pazgjidhur kombëtare kemi nevojë për sa më shumë analiza të sakta si ajo e shkrimit Tuaj . Por, fatkeqësisht edhe këto janë të rralla e të pakta. Ne me keqardhje vërejmë se edhe politika amerikane drejt së cilës shqiptarët qysh nga fillimi i shekullit XX drejtuan sytë e shpresat për ndihmë shpëtimtare është ende e paqartë për ne. Ne e kuptojmë këtu në Shqipëri se Amerika ka interesa të jashtëme e jo politikë të jashtëme tradicionale, sikurse kanë vendet e Europës. Por nuk kemi shpresë tjetër veçse të lutemi që të drejtat e shqiptarëve të përfshihen në mënyrë të natyrshme sa më shumë në rrethin e interesavet të jashtëme të Amerikës. Prandaj shkrime si i Juaji na krijojnë një ndjenjë të këndshme se mbase pak nga pak këto dëshira e shpresa i shohim të përputhen më shumë me veprimet politiko-diplomatike amerikane. Ju lutem pranoni shprehjen e sinqertë të ndjenjave të respektit tim të thellë. Abdi Baleta Anton Ashta Mesazhe: 9535 Regjistruar: 21-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 10-7-2003 nė 07:48 Ky pisi ka harruar te shkruaj se ku mesoi qe u be specialist i marredhenieve nderkombetare! Poshtersia e nxenesve te kgb nuk ka fund. Ky qe mesooi ne moske e qe veprimtarine me te shquar ne okb ka sulmn ndaj Nene Terezes rri tani e na jep mend akoma. Jugosllavia vdiq e Kroatet do te hyjne ne Bashkim Europian shume shpejt. Sllovenet u futen. Te tjeret do te pasojne. Shqiptaret? Nuk po di, por derisa specialiste te marredhenieve nderkombetare te jete baleta e meta zor se futen pervec se ne bunkera. Por sot, Shqypni, pa m´thuej si je? Anton Ashta Mesazhe: 9535 Regjistruar: 21-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 10-7-2003 nė 07:58 "Këtë të vërtetë të madhe duhej ta kishte mësuar e ngulitur mirë në veprimtarinë e saj diplomacia e Europës Perëndimore. Por për fat të keq kjo diplomaci me kryeneçësi vazhdon të mospërfillë mësimet e historisë dhe po i përgatit Ballkanit, më posaçërisht shqiptarëve e boshnjakëve, komplote të reja e tragjedi të reja, që mbajnë në vetvete mundësinë e luftrave të reja në Ballkan." Tani o njerez o shqiptare ca ti thuash kesaj? o balete o te hongshin trute kgb sigurimi enveri tito e stalini. 1. Bosnja dhe Shqiperia nuk kane asnje te perbashket pervec se ekzistojne ne ne saje te Eurepes Perendimore dhe Amerikes. 2. Per cfare lesh tragjedie e ke fjalen? Qe Bashkimi Europian kohet e fundit u shpreh qarte se keto vende e kane hapur rrugen per ne Bashkim? Po pse mor njeri i poshter mundohesh qe te armiqesosh shqiptaret me europen? PSE? Shqiptare, mbijetesa e perparimi i jone eshte ne Europe, idiotesite e tjera le tia leme idioteve. Por sot, Shqypni, pa m´thuej si je? Anton Ashta Mesazhe: 9535 Regjistruar: 21-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 10-7-2003 nė 08:01 Dhe dicka : Sikur te doje Europa asnje 24 oresh nuk ekzistojme. Sikur te donte Europa serbet e greket na hane per dreke. Europa nuk pergatit tragjedi per ne, por pergatit TE ARDHMEN tone si njerez e jo si arnaute. Por sot, Shqypni, pa m´thuej si je? Anton Ashta Mesazhe: 9535 Regjistruar: 21-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 10-7-2003 nė 08:16 Nuk po merrem me RSH , por me Bosnjen: Postuar më 25-4-2003 në 07:40 AM Bosnien-Herzegowina will bis 2009 in die EU Laut dem Parlament hat der Beitritt zur Europäischen Union "oberste Priorität". Kritiker glauben nicht an einen Beitritt in diesem Jahrzehnt Das bosnische Repräsentantenhaus hat diese Woche den Beitritt des Nachkriegslandes zur Europäischen Union bis 2009 zur "obersten Priorität" erklärt. Damit folgte das Parlament der vom bosnischen Ministerpräsidenten Adnan Terzic vorige Woche vorgegebenen Zielvorgabe. Kevin Sullivan, Sprecher des Hohen Repräsentanten der internationalen Gemeinschaft in Bosnien-Herzegowina, begrüsste gegenüber der APA den "sehr positiven Schritt" der Parlamentarier und sagte den einheimischen Behörden die volle Unterstützung des britischen Amtsleiters Paddy Ashdown zu. "Die Bevölkerung Bosniens wird von den für den Beitritt notwendigen Reformen profitieren, lange bevor die Integration in die EU-Institutionen tatsächlich erreicht ist", so Sullivan. Die Aufnahme des seit Kriegsende 1995 von der internationalen Übergangsverwaltung des Hohen Repräsentanten regierten Landes in die EU bis 2009 bezeichnete er jedoch als unrealistisch. Seit dem Amtsantritt Ashdowns im April vergangenen Jahres ist die Protektoratsbehörde direkt dem Hohen Repräsentanten der EU für ihre Gemeinsame Aussen- und Sicherheitspolitik, Javier Solana, unterstellt. Auch Frane Maroevic, Sprecher der EU-Kommission in Sarajewo, schloss im Gespräch mit der APA einen Beitritt Bosniens in die EU noch in diesem Jahrzehnt aus. "Leider geht der politische Prozess nur sehr langsam voran", räumte Maroevic ein. Bisher sei sogar unklar, ob es mittelfristig zum Abschluss eines Assozierungs- und Stabilisierungsabkommen zwischen Sarajewo und Brüssel kommen könne. Der bosnische Ministerrat hatte am Wochenende die ersten 70 von 300 Fragen beantwortet, die der Aufnahme derartiger Vertragsverhandlungen vorausgehen. Bis zum Sommer, so Maroevic, werde sich entscheiden, ob Bosnien die entsprechenden Voraussetzungen erfülle. Die Aufnahme in den Stabilisierungs- und Assoziierungsprozess gilt als Vorstufe zur Vollmitgliedschaft in der EU. Die bosnische Regierung hält trotz der am Wochenende auch in Brüssel geäusserten Bedenken über eine rasche Aufnahme der fünf Westbalkan-Staaten Albanien, Serbien-Montenegro, Mazedonien, Kroatien und Bosnien-Herzegowina am Beitrittsziel 2009 fest. Die serbische Nachrichtenagentur Tanjug hatte der EU-Kommission nahe stehende Kreise zitiert, die eine Vollmitgliedschaft dieser Länder vor 2015 ausschliessen. "So lange können wir nicht warten", sagte die Sprecherin von Aussenminister Mladen Ivanic, Miranda Sidran-Beslagic, der APA. (apa) "Laut dem Parlament hat der Beitritt zur Europäischen Union "oberste Priorität". Kritiker glauben nicht an einen Beitritt in diesem Jahrzehnt " Sipas parlamentit boshnjak futja ne BE ka "prioritetin me te larte" Bosnja kerkon me kemengulje qe te arrije te futet qe me 2009 ne BE! Jan idiote boshnjaket? Pse boshnjaket nuk i shpallin lufte europes qe "po i përgatit Ballkanit, më posaçërisht shqiptarëve e boshnjakëve, komplote të reja e tragjedi të reja, që mbajnë në vetvete mundësinë e luftrave të reja në Ballkan." por perkundrazi boshnjaket po bejne te pamunduren qe te futen ne EU? Ik balete pash te madhin zot ik e mos na shurdho. Kroatet , besoj se do te shkeputen nga grupi i tanishem dhe shume shpejt do te futen ne BE: "KROACIA, NJE MODEL INTEGRIMI PER BALLKANIN Nga Viron Gjymshana Kembengulja e Kroacise per t'iu njohur statusi i vendit kandidat per anetaresim ne Bashkimin Europian duket se po jep frytet e para. Komisioni Europian beri te ditur se ai ka ngritur tashme nje ekip te posaem ekspertesh, te cilet do te duhet te japin nje opinion te qarte mbi mbi mundesite dhe perspektivat e pranimit te kerkeses se Zagrebit. Ka afro nje vit qe Kroacia po perpiqet te shkeputet nga vargani i vendeve te Europes Juglindore dhe t'i bashkangjitet 2 vendeve te tjera ballkanike, Rumanise dhe Bullgarise, te cilave Brukseli u ka premtuar anetaresimin gjate vitit 2007. Do te jete zevendesdrejtori i pergjithshem i drejtorise se Komisionit Europian per marredheniet me jashte, Mikael Leigh, qe do te kryesoje kete ekip ekspertesh te Bashkimit Europian. Krijimi i ketij grupi, qe i ngjan shume te ashtuquajturave Task Force qe Komisioni Europian ka ngritur pothuajse per te gjitha vendet e Europes Juglindore, dallohet megjithate nga nje karakteristike e vecante. Ai do te pergjigjet dhe do te raportoje per konkluzionet e tij ndaj 2 komisionereve: atij te ngarkuar per marredheniet me jashte Kris Patten dhe atij pergjegjes per zgjerimin Gynter Verhojgen. Ky i fundit ka qene personi qe deri me tani ka udhehequr procesin e anetaresimit ne BE te 8 vendeve te Europes Lindore si dhe te Qipros dhe Maltes. Deri me tani ka qene Kris Patten, komisioneri i vetem pergjegjes si per Kroacine, por po ashtu edhe per Shqiperine, Jugosllavine, Maqedonine, Bosnjen, por po ashtu edhe per marredheniet qe Komisioni Europian ka pasur me vende te kontinenteve te tjera. Por me krijimin e ketij ekipi te ri, i cili varet njekohesisht edhe nga Verhojgen edhe nga Patten, Kroacia hodhi ne praktike nje hap te rendesishem drejt njohjes se saj si nje vend pothuajse kandidat per anetaresim. Pasi tani ajo kalon edhe nen kujdestarine e Gynter Verhojgenit, i cili ne funksionin qe ka do te pergjigjet dhe do te ndjeke edhe procedurat e anetaresimit te Rumanise dhe Bullgarise ne Bashkimin Europian. Kesaj politike afrimi te Kroacise ne BE i sherben deri ne nje fare mase edhe vizita e sotme ne Zagreb e presidentit te Komisionit Europian, Romano Prodit. Por zyrtari i larte i Komisionit Europian shkon ne Zagreb me nje dosje sa te rende aq edhe te veshtire per zyrtaret kroate. Burime te Komisionit Europian ne Bruksel bejne te ditur se ne dosjen e Prodit permblidhen 4000 pyetje te cilave autoritetet e Zagrebit do te detyrohen tu japin pergjigje. Keto pyetje kane te bejne me te gjitha problemet me te cilat ndeshet shoqeria kroate sot, duke filluar nga ato politike, ekonomike, sociale, te rendit, kthimit te refugjateve, bashkepunimit me Hagen etj. etj. Dhe vetem pasi zyrtaret e BE-se te kene marre nje pergjigje pozitive per eshtjet qe kane ngritur ne kete pyetesor, atehere mund te flitet per nje njohje zyrtare edhe te kandidatures se Zagrebit. Shembulli i Kroacise eshte i vlefshem edhe per Tiranen. Anetaresimi ne Baskimin Europian nuk eshte dhurate. Ai duhet te meritohet - keshtu jane shprehur Prodi, Patten, Verhojgen etj, duke folur per perspektiven e anetaresimit te vendeve ballkanike ne BE. Madje komisioneri i Bashkimit Europian per zgjerimin, Gynter Verhojgen, duke trajtuar pikerisht zgjerimin e ardhshem te BE-se, si dhe kufijte perfundimtare te Europes se Bashkuar, u shpreh disi i rezervuar ndaj mundesise se nje pranimi te shpejte te vendeve te Europes Juglindore ne BE. Gjate samitit te Selanikut ketyre vendeve u eshte hapur perspektiva e anetaresimit, por do gje varet nga menyra se si ato vende do te zgjidhin paraprakisht problemet e tyre te brendshme - tha ai. Verhojgen la te kuptohet se nuk eshte anetaresimi ne BE qe do te zgjidhe problemet ekonomike, politike, te rendit, drejtesise etj te ketyre vendeve, perkundrazi ato do te pranohen ne BE vetem pasi tu kene dhene rrugezgjidhje halleve te tyre. " Por sot, Shqypni, pa m´thuej si je? burimuji Anėtar Mesazhe: 918 Regjistruar: 24-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 12-7-2003 nė 11:54 Kujt i Duhet nje Kosove e Tille e Pavarur...? Hollbruk: Vetëm pavarësia e Kosovës, do sjellë paqe të përhershme në rajon PRISHTINË (12 Korrik) - Duke komentuar nismën e kohëve të fundit për bisedime direkte ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit, diplomati i njohur amerikan dhe ndërmjetësi i dikurshëm për çështjen e Kosovës, Riçard Hollbruk, tha se ky është një fillim i mirë. "SHBA duhet të marrin udhëheqjen dhe të inkurarojnë një zgjidhje për çështjen e Kosovës, që do të çojë tek i vetmi rezultat që, sipas meje, do t'i sjellë paqe të përhershme rajonit, dhe kjo është pavarësia e Kosovës, një shtet i pavarur i Kosovës, në shoqërim të afërt ekonomik me Beogradin, me Serbinë, Malin e Zi, Maqedoninë dhe Bosjën, por një shtet i pavarur me anëtarësi të veten në OKB, me identitetin e vet ndërkombëtar", nënvizoi në një intervistë për "Kohën ditore" Riçard Hollbruk. I pyetur nëse pavarësia e Kosovës mund të fitohet në Këshillin e Sigurimit, Hollbruk thotë se "Këshilli i Sigurimit nuk do të vendosë statusin final të Kosovës". Sipas Hollbrukut statusi final i Kosovës duhet të vendoset në një ndërmjetësim ndërkombëtar që do të zhvillohet ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit me përkrahjen dhe asistencën e SHBA, BE dhe OKB". Ndërkaq rusët poashtu do të mund të marrin pjesë. Këshilli i Sigurimit, thotë Hollbruk, thjesht do të ratifikojë ose aprovojë statusin. "Po përsëris, rezultati adekuat është i qartë për mua - është pavarësia e plotë për Kosovën", saktësoi Hollbruk në këtë intervistë. ro/ro (QIK/BalkanWeb) Anton Ashta Mesazhe: 9535 Regjistruar: 21-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 15-7-2003 nė 06:41 Ja tragjedia europiane! "Gjatë qëndrimit të tij të shkurtër në Zagreb, Prodi theksoi se çdo vend do të vlerësohet më vete, por shtoi se ai përkrah fort bashkëpunimin rajonal në Ballkanin perëndimor. "Procesi i zgjerimit për vendet e Ballkanit është një dhe i pandarë. Dhe më së fundi, rajoni si i tërë duhet integruar plotësisht në Bashkim," tha ai. " Por sot, Shqypni, pa m´thuej si je? burimuji Anėtar Mesazhe: 918 Regjistruar: 24-6-2002 Anėtari ėshtė JoNėlinjė Humori: Postuar mė 29-3-2005 nė 03:20 Ta Kthesh Rrethin Ne Katror "www.rferl.org" 26 March 2005, Volume 9, Number 9 BALKAN STATECRAFT: SQUARING A CIRCLE? Much uncertainty remains regarding the political future of the western Balkans, especially Serbia, Montenegro, Kosova, and Bosnia-Herzegovina, even though nearly six years have passed since the end of the Kosova conflict. Are creative solutions the answer, or might new variations on familiar themes be called for? Serbian President Boris Tadic recently told RFE/RL's South Slavic and Albanian Languages Service in Skopje that problems between his country and Macedonia are largely "technical" in nature, adding that progress in defining the joint border would speed the European integration of both countries. The border issue, however, is anything but purely technical, since it is linked to the future political status of Kosova. The Kosovar Albanian leaders insist that Prishtina and not Belgrade must determine Kosova's frontiers with Macedonia and they therefore refuse to recognize an existing Serbian-Macedonian border agreement from the 1990s. Indeed, Tadic made clear in his interview that an independent Kosova remains unacceptable to him (see "RFE/RL Balkan Report," 11 and 18 February 2005). Probably the main reason for his frequent reassertion in recent weeks of Serbia's claim to Kosova is that general elections are widely expected in Serbia later in 2005, and he wants to shore up his nationalist credentials against his rival, Serbian Prime Minister Vojislav Kostunica. But unlike the sometimes caustic Kostunica, Tadic calls for Serbia to adopt a "constructive and realistic policy for Kosovo and Metohija" and rules out its return to direct rule from Belgrade as was the case under former Serbian and Yugoslav President Slobodan Milosevic. (Metohija is a term favored by many Serbs because it alludes to former ownership of land by Serbian Orthodox monks.) But Tadic told RFE/RL that "for Serbia, the key is that Kosovo and Metohija cannot acquire the status of independence and sovereignty, with a seat in the United Nations, its own army, [and] a Ministry of Foreign Affairs, [all of] which would separate our people [in Kosova] from their mother country." And therein probably lies the rub for much of the post-Yugoslav western Balkans, namely the refusal of some to accept postwar realities. One prominent British analyst told "Balkan Report" that the root cause of the Milosevic-era conflicts in Croatia, Bosnia-Herzegovina, and Kosova was not only Milosevic's ambitions but the refusal of local Serbs to accept that they could live as a minority in "somebody else's state." In discussing the future of Kosova, Tadic told RFE/RL that he "respects the legitimate national interests of all who live in Kosovo, [including] the legitimate national interests of the Albanians who want the more independence in their relations with Belgrade, who want complete independence in their relations with Belgrade, but at the same time I respect the legitimate national interests of the Serbs who do not want independence from Belgrade. I am ready to do everything to find a legal framework that will satisfy both sides." It is difficult to see what sort of solution this might entail, since it would involve reconciling opposites or squaring a circle. Members of Kosova's Serbian minority -- like the Serbs in Croatia and Bosnia in the early 1990s -- want to remain in political union with Belgrade. Their neighbors, however, have long come to reject any link with Serbia after being subjected first to Serbian attempts at political domination and then to ethnic cleansing policies in the 1990s. All political parties representing Kosova's 90 percent ethnic Albanian majority accordingly reject anything short of independence based on the principles of self-determination and majority rule (see "RFE/RL Balkan Report," 19 December 2003). A related but different set of problems pertains to Serbia's political ties to Montenegro, where popular opinion is nearly evenly split over whether to maintain a joint state with Serbia or restore the independence that Montenegro gave up in 1918 (see "RFE/RL Balkan Report," 11 February 2005). The root of the problem is that there has never been a clear consensus among Montenegrins as to whether they are a distinct people or a special branch of the Serbian nation. Recent polls suggest that it is anybody's guess as to what the outcome of a referendum on independence would be. The current joint state came into being in early 2003 as a result of strong EU pressure, and wags have dubbed it "Solania" after EU High Representative for Common Foreign and Security Policy Javier Solana, who was its primary architect. Many politicians in Podgorica and Belgrade alike say that it does not work, but Tadic told RFE/RL that the joint state is capable of functioning and can continue to do so. He also believes that a majority of Montenegrins prefer to remain in political union with Serbia, a point that the Montenegrin leadership disputes. But the difficult going encountered both by the joint state of Serbia and Montenegro and by the Bosnia-Herzegovina created by the 1995 Dayton peace agreements suggests that attempts to apply creative statecraft to the post-Yugoslav western Balkans have proved unworkable in the long run. Dayton certainly was decisive in establishing and consolidating peace almost 10 years ago, and one reason that that model remains in force is the lack of any obviously better alternative (see "RFE/RL Balkan Report," 22 October 2004). But even many of Dayton's staunchest supporters concede that its complex constitutional structure was not intended as a permanent arrangement. Some observers argue that two other post-Yugoslav states, Slovenia and Croatia, have proved more successful as models. They are nation-based states with strong constitutional guarantees for minorities. Slovenia has succeeded in joining both the European Union and NATO, even if it recognizes only Hungarians and Italians -- but not the more numerous former Yugoslavs -- as full-fledged minorities. Croatia is on its way to joining both Euro-Atlantic organizations, even if it has yet to reintegrate its Serbs successfully or obtain their full confidence. Slovenia guarantees parliamentary representation for the Hungarians and Italians, as Croatia does for the Serbs; Serbia's minorities enjoy no such right. Those who favor this nation-state model suggest it could work in Kosova as well, provided it included special safeguards for the security as well as for the constitutional rights of the non-Albanian population. Some Western politicians have sought to avoid answering tough questions about the political future of the western Balkans, preferring instead to speak in vague terms about a "European perspective" or "European future" for the region. Some such models include a new joint state of Serbia, Montenegro, and Kosova -- which the Montenegrin and Kosovar leaderships alike reject -- within a "European framework." But such lofty talk is likely to produce only impatience and cynicism as the "European horizon" moves ahead into the distance in the absence of concrete, visible progress on the ground. The EU's recent decision to postpone start of the membership talks with Croatia, which was originally scheduled for 17 March, might well lead to an increase in Euroskepticism, and not just in Croatia (see "RFE/RL Newsline," 17 and 23 March 2005). (Patrick Moore)

Kuvend-eDSH » Europa Juglindore » Jugosllavia (Reich) e Trete Plus Shqiperia

Powered by XMB 1.8 Partagium Beta Build 20110207PM Developed By Aventure Media & The XMB Group © 2002 Procesi i kryer nė 0.2343600 sekonda, 32 pyetje